fbpx

Przerwanki
11-610 Pozezdrze

602 262 488
przerwanki@zhp.pl

Pozezdrze - Polowa Kwatera Heinricha Himmlera

Himmler Heinrich (19001945), polityk nazistowskich Niemiec, Reichsführer SS (1929). Urodził się w Monachium. Walczył w I wojnie światowej, a po jej zakończeniu wstąpił do ochotniczych oddziałów paramilitarnych (Freikorps), w których służył w latach 19191922. W 1922 wstąpił do NSDAP i został dowódcą bojówki SA.
Brał udział w 1923 w puczu monachijskim. Był współtwórcą, a od 1929 szefem SS (Die Schutzstaffeln der NSDAP - Drużyny Ochronne NSDAP). Po przejęciu władzy przez nazistów w 1933 pełnił różnorodne funkcje w policji. Był także współzałożycielem SD (służby bezpieczeństwa - Sicherheitsdienst).


W 1934 podporządkowano mu gestapo, w 1936 został szefem policji na terenie Niemiec, a od 1939 również na terenach okupowanych, w wyniku czego utworzono RSHA (Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy).
Po usunięciu H. Göringa zyskał dominującą pozycję u boku A. Hitlera (1943). Ten pozbawiony poczucia realizmu fanatyk organizował machinę ludobójstwa tworząc system obozów koncentracyjnych i obozów zagłady (obozy hitlerowskie). Od 1943 pełnił jednocześnie funkcję ministra sprawiedliwości Rzeszy, a od roku następnego dowódcy wojsk zapasowych (OKH).
W 1945 za pośrednictwem hrabiego F. Bernadotte nawiązał rokowania z aliantami zachodnimi dotyczące kapitulacji Niemiec na Zachodzie, za co Hitler usunął go z partii. Po klęsce Niemiec został aresztowany przez Brytyjczyków jako jeden z głównych zbrodniarzy wojennych. Otruł się cyjankiem potasu 23 V 1945 w Lüneburgu.Polowa kwatera Himmłera znajduje się koło wsi Pozezdrze przy szosie Węgorzewo-Giżycko. Kwatera występowała pod kryptonimem "Hochwald" (wysoki las). Cechą charakterystyczną kwater głównych i polowych była ich lokalizacja tuż przy linii kolejowej Kętrzyn - Węgorzewo - Giżycko. Kolej ułatwiała komunikację oraz służyła do dowozu ogromnej ilości materiałów potrzebnych przy budowie. Zasadnicze roboty budowlane i instalacyjne ukończono wiosną 1941r. Kierownictwo nad pracami sprawowała Organizacji Todt, zaś poszczególne roboty wykonywane były przez przedsiębiorstwa budowlane.

Duży nacisk kładziono na bezpieczeństwo. Miały je zapewnić schrony o tzw. odporności "B", grubość ich żelbetowych ścian i stropów wynosiła 2 metry. Teren otoczony był pasem pól minowych, odgrodzony płotem z siatki i drutu kolczastego oraz silnie strzeżony. Zakwaterowany był tu batalion policji, który wchodził w skład oddziałów przewidzianych do obrony kwatery Hitlera i OKW (Oberkommando der Wehrmacht) w Gierłoży oraz obserwacji trójkąta Kętrzyn, Węgorzewo, Giżycko. Maskowanie kwatery zapewniał gęsto rosnący las. Maskowanie sztuczne polegało na dostosowaniu obiektów do otaczającego tła przy zastosowaniu środków imitujących przedmioty naturalnego otoczenia, jak siatka druciana, do której umocowane były imitujące liście, pasma tworzywa o kolorze zielonym, żółtym, brązowym. Tworzywo to nie paliło się płomieniem. Siatki byty rozwieszane w ten sposób, aby zatrzeć regularne kontury cienia budowli. Maskowanie naturalne, uzupełnione sztucznym, niewątpliwie zabezpieczało przed wykryciem kwatery z powietrza.
Kwatera ukryta w lesie składała się z 9 obiektów - 5 schronów o dwumetrowej konstrukcji stropu i ścian, niedużego podziemnego garażu, dwóch ceglanych wartowni i schronu specjalnego - Himmlera. Wszystkie schrony o odporności "B" zostały całkowicie zniszczone przez wycofujących się Niemców. Do schronu o odporności "B" o wymiarach zewnętrznych 13,7x10,7m prowadziły dwa wejścia o szerokości 80cm, przez które wchodziło się do śluzy zamykanej podwójnymi pancernymi drzwiami. Wnętrze schronu wypełniały dwa pomieszczenia do pracy zaopatrzone we własny system oświetlenia i wentylacji.

Najciekawszym i najlepiej zachowanym obiektem kwatery jest umieszczony centralnie ogromny schron dowódcy SS i Policji Heinricha Himmlera (21,4x19,3m), który w roku 1944 został przebudowany, aby przeciwstawić się rosnącej sile alianckich bomb. Stropy i ściany były podwójne, gdyż pierwotny schron typu "B" o grubości stropów i ścian 2m został obudowany tzw. płaszczem ochronnym, analogicznie jak w kwaterze Hitlera w Gierłoży. W przeciwieństwie do kwatery Hitlera, tutaj nie umieszczono na schronach stanowisk dział przeciwlotniczych i karabinów maszynowych.

W dniu 16.09.1944r, z Himmlerem spotyka się tu gen. Andriej Własow, dowódca ROA (Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej) Kwatera Himmlera została w dniu 20.11.1944r. opuszczona przez jej mieszkańców, a w dniu 24.01.1945r. saperzy niemieccy wysadzili ją w powietrze.